5 lipca 2024

Nie tylko mobilni muszą sprawdzać zastrzeżenie numeru PESEL

1 czerwca weszły w życie nowe przepisy o weryfikacji zastrzeżeń numerów PESEL. W mediach dość szeroko mówiono o tym, że regulacje ograniczą ryzyko wyłudzeń kredytów i pożyczek. Przepisy dotknęły jednak nie tylko sektora finansowego, ale także przedsiębiorców telekomunikacyjnych. Nie muszą oni jednak weryfikować zastrzeżenia PESEL przed każdym zawarciem umowy z abonentem. Obowiązek taki spoczywa na telekomach jedynie w przypadku wydawania  duplikatów kart i niektórych urządzeń telekomunikacyjnych. Tu akcent kładzie się przed wszystkim na weryfikację przed wydaniem wtórnika karty SIM. Nie powinno to jednak uśpić czujności dostawców usług stacjonarnych. Ich także dotyczą nowe regulacje. Choć w praktyce –  najpewniej w nieco mniejszym stopniu niż mobilnych. 

Przepisy mówią, że przedsiębiorca telekomunikacyjny (tak mobilny, jak i stacjonarny) ma obowiązek sprawdzać zastrzeżenie numeru PESEL abonenta przed wydaniem mu „kopii lub wtórnika karty lub innego urządzenia, służących do identyfikacji abonenta w publicznej sieci telekomunikacyjnej lub ich cyfrowego odwzorowania” (nowo dodany art. 60c Prawa telekomunikacyjnego). Dość jasnym jest, że dotyczy to duplikatów kart SIM. Prawodawca wprost jednak wskazał w uzasadnieniu nowych przepisów, że są one neutralne technologicznie i chronią abonenta korzystającego z każdego rodzaju technologii. I to dostępnej zarówno dziś, jak i nawet w przyszłości. 

Wprost wskazano przy tym, że obowiązki dotyczą także duplikatów urządzeń w sieciach stacjonarnych. Warunkiem jest, ażeby takie urządzenie umożliwiało samodzielną identyfikację abonenta w sieci. Jak wskazano w uzasadnieniu, dotyczy to: „urządzenia umożliwiającego samodzielną identyfikację w sieci stacjonarnej, tj. takiego który został oznaczony po stronie dostawcy usług telekomunikacyjnych w tablicy abonentów”. Innymi słowy, chodzi o sprzęt jakkolwiek powiązany w sieci przez dostawcę z konkretnym abonentem. Przykładowo, może to dotyczyć dekoderów, które ze swej istoty przypisywane są przez dostawcę do danego abonenta usługi telewizyjnej. Z obowiązku wyłączone są natomiast duplikaty urządzeń, które samodzielnie nie dadzą się zidentyfikować w sieci publicznej. Przykładowo, będą to routery bez przypisanego numeru IMSI, ale z miejscem na kartę SIM. Tu należy jednak pamiętać, że wydanie duplikatu samej takiej karty oczywiście będzie już wymagało weryfikacji zastrzeżenia numeru PESEL. 

Sam proces weryfikacji (przynajmniej w założeniu) ma nie nastręczać przesadnych problemów po stronie dostawców. Telekomy (podobnie, jak np. banki) objęte zostały bowiem prawem podłączenia się do specjalnie dedykowanego systemu prowadzonego przez Ministra Cyfryzacji. Dzięki temu, uzyskają one dostęp do uproszczonej procedury weryfikacyjnej. W odróżnieniu od tradycyjnej, dość mozolnej ścieżki dostępnej dla każdego, do uzyskania danych z rejestru zastrzeżeń przez telekomy wystarczająca będzie jednorazowa rejestracja. Szczegółowe warunki techniczne integracji z takim systemem znajdują się na stronie Ministra Cyfryzacji pod adresem: https://www.gov.pl/web/cyfryzacja/udostepnianie-danych-z-rejestru-zastrzezen-numerow-pesel . 

Jakkolwiek więc weryfikacja zastrzeżenia PESEL u dostawców stacjonarnych najpewniej nie będzie równie częsta co u mobilnych, tak pamiętać trzeba, że obowiązek ten istnieje. W celu uproszczenia jego wykonania warto rozważyć podłączenie się do specjalnego systemu dedykowanego podmiotom zobowiązanym. Podkreślić też należy, że obowiązki nie zmienią się po spodziewanym niebawem wejściu w życie Prawa Komunikacji Elektronicznej (PKE). W tym zakresie projekt PKE zawiera bowiem regulacje analogiczne do obowiązujących obecnie.