Wpływ KPO na budowę nowoczesnych sieci

Maciej Jankowski, adwokat, Partner, Kancelaria Prawna Media
Jan Ewertowski, prawnik, Kancelaria Prawna Media

Zatwierdzony przez Komisję Europejską Krajowy Plan Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO) stanowi element Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności, mającego na celu zaradzenie skutkom kryzysu wywołanego przez pandemię Covid-19 oraz pobudzenie zielonej i cyfrowej transformacji.

Instrument ten został tak skonstruowany, że wypłata kolejnych partii środków w ramach planów odbudowy poszczególnych państw członkowskich jest powiązana z kamieniami milowymi i wartościami docelowymi, do których realizacji zobowiązały się poszczególni członkowie UE w planach odbudowy. Różnica między tymi wskaźnikami polega na tym, że kamienie milowe mają charakter jakościowy, a wartości docelowe – ilościowy. Mechanizm ten ma zagwarantować, że udostępnione środki finansowe zostaną spożytkowane zgodnie z zakreślonymi celami i w sposób efektywny.

Wśród blisko 100 inwestycji i reform, które mają zostać zrealizowane w ramach polskiego KPO znalazły się także instrumenty (1 reforma i powiązana z nią inwestycja) wspierające poprawę dostępu do sieci szybkiego Internetu, w tym na obszarze tzw. białych plam, gdzie nie ma infrastruktury szerokopasmowej o dużej przepustowości. Instrumenty te mają wspierać transformację cyfrową poprzez rozwój infrastruktury sieci dostępu nowej generacji (NGA – ang. next-generation access).

Ww. reforma zakłada:

• usunięcie barier prawnych dla inwestycji w sieci szerokopasmowe,
• dostosowanie przepisów krajowych do wspólnego unijnego zestawu narzędzi służących łączności z dnia 25 marca 2021 r., będącego zbiorem najlepszych praktyk mających na celu przyspieszenie wdrażania i upowszechniania sieci o bardzo dużej przepustowości (VHCN).

Polski Rząd zobowiązał się w omawianym zakresie do realizacji następujących kamieni milowych: przygotowanie ram dofinansowań szerokopasmowych (do końca II kwartału 2022 r.), nowelizacji rozporządzenia w sprawie inwentaryzacji infrastruktury i usług telekomunikacyjnych (do końca I kwartału 2023 r.) oraz rozporządzenia w sprawie systemu Jednolitego Punktu Informacyjnego (do końca IV kwartał u2022 r.). Wdrażanie reformy ma zostać zakończone do 31 marca 2023 roku.

Celem inwestycji, zgodnie z założeniami wspomnianej reformy, jest zwiększenie liczby gospodarstw domowych objętych stacjonarną siecią szerokopasmową do 931 tys., ze szczególnym uwzględnieniem obszarów tzw. białych plam, tak aby objąć taką siecią co najmniej 80% gospodarstw domowych, przy zachowaniu możliwości zwiększenia jej przepustowości do rzędu gigabajtów.

Inwestycję podzielono na 3 etapy (zdefiniowane w KPO wartości docelowe):

• 100 tys. gospodarstw domowych do grudnia 2024 roku,
• Kolejne 400 tys. gospodarstw domowych do grudnia 2025 roku,
• pozostałe 431 tys. gospodarstw domowych – do 30 czerwca 2026 roku.

Inwestycje muszą uwzględniać przepisy w zakresie ochrony klimatu, a budowa sieci -umożliwiać ponowne wykorzystanie lub recykling odpadów powstałych z budowy sieci (co najmniej 70%) Aby spełnić warunki DNSH, należy przeprowadzić ocenę ryzyka i podatności na zmiany klimatu, jeśli jest to wymagane przez odpowiednie przepisy, oraz wdrożyć wszelkie niezbędne rozwiązania adaptacyjne, zgodnie z tymi przepisami.

Na „Zapewnienie dostępu do bardzo szybkiego Internetu na obszarach białych plam” przeznaczono w KPO kwotę blisko 1,2 mld euro w formie grantów. Ze względu na lepsze od prognozowanych wynik polskiej gospodarki latach 2020-2021, środki przeznaczone przez Unię na KPO mogą ulec zmniejszeniu, a w mediach pojawiły się doniesienia, że w związku z aktualną sytuacją geopolityczną i gospodarczą Rząd podejmie próbę częściowej renegocjacji KPO.

Należy także pamiętać, że KPO obejmuje swoim zakresem wiele gałęzi gospodarki, a także kwestie ustrojowe i społeczne. Brak realizacji przez Polskę kamieni milowych i wartości docelowych, także w obszarach niezwiązanych z transformacją cyfrową może zatem negatywnie rzutować na rozwój sieci w naszym kraju.